GASTROÖZOFAGEAL REFLÜDE BESLENME TEDAVİSİ
3 min readDec 13, 2023
.
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ NEDİR?
- GERD (Gastroözofageal Reflü Hastalığı); mide asitlerinin, yiyeceklerin ve sıvıların yemek borusuna geri aktığı bir sindirim bozukluğudur.
- Tedavi edilmeyen GERD’in tehlikesi, yemek borusu kanseri için bir risk faktörü olan yemek borusu iltihabı gibi sağlık sorunlarına neden olabilmesidir. (1)
- Ayrıca GERD; astım, akciğerlerde sıvı birikmesi, göğüs tıkanıklığı gibi solunum sorunlarına yol açabileceği gibi dişlere de zarar verebilir.(1)
- Normalde yemek borusu sfinkteri (yiyeceğin mideye geçmesine izin veren ve ardından geri gelmesini engellemek için kapanan kaslı bir tüp) yemek borusunu mide asidinden korur.
- Bununla birlikte, sfinkter gevşerse yiyecek, gevşemiş açıklıktan yukarı doğru itilebilir ve asit reflüsüne neden olabilir. (2)
İLAÇSIZ FİZİKSEL TEDAVİ:
- Yemek yedikten sonra dik oturulmalı.
- Yüksek yastıkla uyunmalı ve yatağın baş kısmını kaldırılmalı.
BESLENME TEDAVİSİ:
- Protein kaynakları olarak yağsız et, kümes hayvanları, balık, tofu ve fasulye seçmeye çalışılmalı.
- Yemeklere eklenen tereyağı ve sıvı yağ miktarı sınırlanmalı.
- Az yağlı süt ürünleri, GERD semptomlarının önlenmesine de yardımcı olabilecek harika bir kalsiyum ve D vitamini kaynağıdır.
- Büyük öğünlerden kaçınılmalı ve gün boyunca daha küçük, daha sık öğünleri tercih edilmeli.
- Son zamanlarda, iki haftalık bir süre boyunca düşük glisemik diyet uygulayan 130 reflü hastası üzerinde yapılan prospektif bir çalışma, semptomlarda istatistiksel olarak anlamlı bir iyileşme buldu (4).
BİREYSEL TEDAVİ:
- GERD’i daha da kötüleştirebilecek genel tetikleyicileri bilsek de, kişi için en uygun yaşam tarzını özelleştirmek gerekmektedir.
- Gün boyunca yiyip ve içilenlerin kaydı tutulmalı.
- Semptomların alevlendiğini fark edilmeli ve kalıpları belirlemek için zaman içinde kişisel günlük incelenmeli.
REFLÜYÜ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEN BESİNLER:
- Alkol
- Nane
- Pizza
- Peynir
- Kafein
- Çikolata
- Fast Food
- Turunçgiller
- Gazlı içecekler
- Asitli yiyecekler
- Baharatlı yiyecekler
- Kızarmış ve yağlı yiyecekler
- Pastırma ve sosis gibi yağlı etler
- Domates ve domates bazlı soslar
- Patates cipsi ve diğer işlenmiş atıştırmalıklar
REFLÜYÜ OLUMLU YÖNDE ETKİLEYEN BESİNLER:
Yüksek Lifli Besinler:
- Yulaf ezmesi, kuskus ve esmer pirinç gibi tam tahıllar.
- Tatlı patates, havuç ve pancar gibi kök sebzeler.
- Kuşkonmaz, brokoli ve yeşil fasulye gibi yeşil sebzeler.
Alkali Gıdalar:
- Muz
- Fındık
- Kavunlar
- Karnabahar
Su Oranı Yüksek Gıdalar:
- Marul
- Karpuz
- Kereviz
- Salatalık
- Bitki çayı (rezene, papatya)
- Et suyu bazlı çorbalar
YEME DAVRANIŞI?
- GERD için sorunlu yiyecekleri akşam geç saatlerde veya yatma saatine yakın bir zamanda yemekten kaçınılmalı, böylece midede birikip gece yatıldığında yemek borusundan yukarı çıkmazlar.
- Ayrıca büyük öğünler (öğünlerin genel boyutunun ve kalori yoğunluğunun azaltılması amaçlanır) yerine küçük, sık öğünler yemenin daha iyi sonuçlar verdiği saptanmıştır.
YARIM YAĞLI SÜT-YOĞURT:
- Yarım yağlı süt ve süt ürünler, mide ekşimesini önlerler.
- Sağlıklı dozda probiyotiklerin (sindirimi artıran iyi bakteriler) yanı sıra rahatlatıcı özelliklere sahiptir.
ZENCEFİL:
- Zencefil, tıbbi özellikleri nedeniyle en iyi sindirim yardımcılarından biridir.
- Doğası gereği alkalidir ve antiinflamatuardır, bu da sindirim sistemindeki tahrişi önler.
- Mide ekşimesinin yaklaştığı hissedildiğinde zencefil çayı yudumlamak iyi bir seçenek olabilir.
TATLANDIRICI İÇEREN KALORİSİZ İÇECEKLER:
AMAÇ:
- Yapılan bir çalışmada, tatlandırıcılı içeren kalorisiz içeceklerin tüketildiği bir diyet tüketmenin, GERD üzerindeki etkisini karşılaştırmayı amaçladı.
YÖNTEM:
- Beş hafta boyunca iki farklı diyet kullanarak randomize, kontrollü, paralel gruplu bir çalışma gerçekleştirildi:
- c-NCS diyeti 50–100 mg/gün NCS içeriyordu, oysa NCS-f diyeti 10 mg/gün’den az NCS içeriyordu.
SONUÇ:
- Tatlandırıcı içeren kalorisiz içecekleri tüketen grupta; ishal, yemek sonrası rahatsızlık, kabızlık ve yanma veya retrosternal ağrı düzeyinin arttığı görülmüş.
- Tatlandırıcı içeren kalorisiz içecekleri tüketmeyen grupta; karın ağrısı, yemek sonrası rahatsızlık, yanma veya retrosternal ağrı, erken doyma ve epigastrik ağrının azaldığı görülmüştür.
KAYNAKÇALAR:
- https://www.eatright.org/health/health-conditions/digestive-and-gastrointestinal/gastroesophageal-reflux
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/gerd-diet-foods-that-help-with-acid-reflux-heartburn
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6702398/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29729504/
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/cob.12556
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8912523/